Gevaarlijk afval op de juiste manier opslaan en afvoeren

Het is belangrijk om te weten of het bedrijf afval produceert dat door de wet als gevaarlijk wordt beschouwd. Dit heeft invloed op de behandeling en controle ervan, evenals op de documentatie die moet worden verstrekt. Gevaarlijk afval is afval dat een of meer gevaarlijke eigenschappen heeft. Hieronder valt bijvoorbeeld afval dat explosief, oxiderend of giftig is. Een gedetailleerde lijst van alle gevaarlijke eigenschappen is te vinden in bijlage III van Richtlijn 2008/98/EG (Kaderrichtlijn afvalstoffen). Iedereen die afval produceert, is verplicht om het dienovereenkomstig te categoriseren en ook om te controleren of er gevaarlijke eigenschappen aanwezig zijn.

Voordat afval kan worden afgevoerd, moet het een zogenaamde afvalcode krijgen volgens de Afvalcatalogusverordening (AVV). De AVV bevat de afvalstoffencatalogus in de bijlage - een lijst van meer dan 800 verschillende soorten afval, verdeeld in 20 hoofdstukken. Elke afvalsoort krijgt een zescijferig afvalcodenummer. Afvalsoorten waarvan de afvalcode is gemarkeerd met een sterretje (*) worden als gevaarlijk beschouwd. Maar let op: veel afvalsoorten hebben zogenaamde spiegelvermeldingen waarbij de classificatie in eerste instantie open blijft. In dergelijke gevallen is het raadzaam om ze in te delen volgens de bestaande kennis over gevaarlijke stoffen en de gevaarlijke eigenschappen te controleren volgens bijlage III van de kaderrichtlijn afvalstoffen.

De afvalproducent is altijd verantwoordelijk voor de juiste toekenning van de afvalcode. Uiteindelijk kan hij ook aansprakelijk worden gesteld voor schade die het gevolg is van een onjuiste toekenning van het afvalcodenummer. De categorisering mag dus nooit lichtvaardig gebeuren. Bij reststoffen kan het veiligheidsinformatieblad een eerste indicatie geven van de gevaarseigenschappen. Bij twijfel is het echter altijd raadzaam om de relevante deskundigen te raadplegen. Dit zijn onder andere gecertificeerde verwijderingspartners en de verantwoordelijke milieu-instantie. Als dit nog steeds niet de gewenste oplossing biedt, heb je uiteindelijk altijd nog de mogelijkheid om je gevaarlijke afval in een laboratorium te laten analyseren om tot een zo goed mogelijke classificatie te komen.

Er gelden speciale vereisten voor de verwijdering en monitoring van gevaarlijk afval. Zodra gevaarlijk afval wordt geproduceerd in het bedrijf, kan dit resulteren in de volgende verplichtingen voor de producent:

Alle producenten van gevaarlijke afvalstoffen moeten een register bijhouden waarin de hoeveelheid, het type en de herkomst alsmede de bestemming, de frequentie van inzameling, het type vervoer en het type nuttige toepassing of verwijdering worden geregistreerd. Dit register moet minstens drie jaar worden bijgehouden en op verzoek aan de bevoegde instantie worden voorgelegd.

De correcte en milieuverantwoorde verwijdering van gevaarlijk afval moet worden gedocumenteerd in een bevestigingsprocedure tussen de producent, de afvalverwerker en de bevoegde autoriteit. De toelaatbaarheid van de geplande verwijdering wordt vooraf gecontroleerd (voorafgaande inspectie) en de naleving van de verwijderingsroute wordt gedocumenteerd (controle van de verblijfplaats). Het hele verificatieproces wordt afgehandeld via de elektronische procedure voor afvalstoffenregistratie (eANV). Onder bepaalde omstandigheden kan worden afgezien van de bewijsplicht. Er is bijvoorbeeld een regeling voor kleine hoeveelheden die vrijstelling geeft van de verplichting om een register bij te houden als er jaarlijks in totaal niet meer dan 2 ton gevaarlijk afval wordt geproduceerd (met uitzondering van het bijhouden van overdrachtsnota's). Er zijn ook bepaalde voorwaarden en kwantitatieve beperkingen waarvoor een vereenvoudigde procedure kan worden toegepast. In deze gevallen wordt het bewijs van de toelaatbaarheid van de geplande verwijdering geleverd door middel van een zogenaamd collectief verwijderingscertificaat. Het eanV hoeft dan niet te worden gebruikt.

In individuele gevallen kan de bevoegde instantie het bijhouden van registers of dossiers opleggen, tenzij het bedrijf hiertoe al verplicht is. Ze kan ook speciale inspecties en documentatieverplichtingen opleggen, zoals gestandaardiseerd testen van gevaarlijk afval, regelmatige bemonstering en de bijbehorende documentatie van de testresultaten.

Exploitanten van faciliteiten die regelmatig gevaarlijk afval produceren, kunnen ook worden verplicht om een afvalbeheerfunctionaris aan te stellen. Dit hangt af van het type installatie en is onderworpen aan bepaalde kwantitatieve beperkingen. Welke exploitanten verplicht zijn om een afvalbeheerfunctionaris aan te stellen, staat in hoofdstuk 2 van het Besluit afvalbeheerfunctionarissen. Veel bedrijven besluiten echter ook om op vrijwillige basis een afvalbeheerfunctionaris aan te stellen om de naleving van de afvalwetgeving en de taken binnen het bedrijf optimaal te waarborgen - vooral als er regelmatig gevaarlijk afval wordt geproduceerd.

Tijdens het verwijderingsproces zal het onvermijdelijk zijn om het geproduceerde gevaarlijke afval in te zamelen en tijdelijk op te slaan in het bedrijf. Dit betekent dat u niet alleen moet voldoen aan de afvalwetgeving, maar ook aan de regelgeving voor gevaarlijke stoffen. Als de containers vervolgens worden opgehaald door het verwijderingsbedrijf, zijn ook aspecten van de wetgeving voor gevaarlijke stoffen van toepassing.

Aangezien de afvalwetgeving voornamelijk het verwijderingsproces regelt, zijn er nauwelijks vereisten voor de wettelijk conforme opslag van gevaarlijk afval. Vooral het zogenaamde mengverbod moet worden nageleefd. Vooral gevaarlijk afval moet apart worden gehouden. Vermenging of verdunning met andere afvalcategorieën (zowel gevaarlijk als niet-gevaarlijk), stoffen of materialen is niet toegestaan.

Zodra u gevaarlijke stoffen opslaat, zijn de voorschriften van "Opslag van gevaarlijke stoffen in vervoerbare containers" van toepassing. Afhankelijk van de eigenschappen en hoeveelheden van de opgeslagen afvalstoffen kunnen aanvullende beschermingsmaatregelen worden voorgeschreven. De opslag moet ook plaatsvinden in geschikte en toegestane containers. Als er vulwerkzaamheden worden uitgevoerd aan de opslagcontainer (bijv. kleinere hoeveelheden afvalstoffen worden overgebracht in een grote verzamelcontainer), moet er een aparte risicobeoordeling worden uitgevoerd voor deze activiteit en moeten er, indien nodig, aanvullende beschermende maatregelen worden genomen. Een ander punt: als exploitant moet u ervoor zorgen dat gevaarlijke stoffen duidelijk herkenbaar zijn in het bedrijf. Overweeg daarom ook een duidelijk zichtbare etikettering conform §8 REACH voor uw gevaarlijke afval.